Η βιομηχανία διαφημίζει ως καλό το ορυκτό αέριο που καταστρέφει το κλίμα

Πώς η ελληνική βιομηχανία παρουσιάζει ως «καθαρό» και «φιλικό προς το περιβάλλον» το αέριο, ένα βρώμικο και επιβλαβές ορυκτό καύσιμο που επιδεινώνει την κλιματική κρίση.

Πηγή: Όμιλος Μυτιληναίου

Το ορυκτό αέριο (που μόνο κατ’ ευφημισμό αποκαλείται φυσικό) είναι καταστροφικό για το περιβάλλον.

Η καύση του εκλύει διοξείδιο του άνθρακα, αέριο του θερμοκηπίου που αποτελεί τον σημαντικότερο παράγοντα στην υπερθέρμανση του πλανήτη (Ευρωπαϊκή Επιτροπή), αφού μέχρι το 2020 η συγκέντρωσή του στην ατμόσφαιρα αυξήθηκε κατά 48% σε σύγκριση με τα προβιομηχανικά επίπεδα.

Το αέριο αποτελείται κυρίως από μεθάνιο (Nature), το οποίο είναι πολύ πιο ισχυρό αέριο του θερμοκηπίου συγκριτικά με το διοξείδιο του άνθρακα (NASA). Σε ορίζοντα 20 ετών, ένα μόριο μεθανίου είναι περίπου 90 φορές πιο αποτελεσματικό στην παγίδευση θερμότητας στην ατμόσφαιρα συγκριτικά με ένα μόριο διοξειδίου του άνθρακα. Αυτό το δεδομένο αδυνατίζει το επιχειρήμα που επικαλούνται οι υποστηρικτές του αερίου ως μεταβατικού καυσίμου ότι εκλύει λιγότερο διοξείδιο του άνθρακα σε σύγκριση με το πετρέλαιο και τον λιγνίτη.

Το μεθάνιο εκλύεται σε όλη τη διαδικασία εξόρυξης, μεταφοράς και αποθήκευσης αερίου (Oil Change International). Γι’ αυτό κι έχει δημιουργηθεί ο όρος «διαφεύγουσες εκπομπές», ο οποίος περιγράφει την έκλυση αερίων του θερμοκηπίου κατά την παραγωγή του αερίου και πριν την καύση του, που με τη σειρά της προκαλεί νέες εκπομπές (Climate Council).

H υγροποίηση του αερίου, διαδικασία απαραίτητη για τη μεταφορά του, απαιτεί μεγάλες ποσότητες ενέργειας, η οποία συχνά προέρχεται από ορυκτά καύσιμα, αυξάνοντας το συνολικό αποτύπωμά του αερίου στο κλίμα. Ακόμη, η υδραυλική ρωγμάτωση, μέθοδος εξόρυξης γνωστή με τον όρο fracking, έχει συνδεθεί με σοβαρές επιπτώσεις στο περιβάλλον (Αμερικανική Ένωση Δημόσιας Υγείας), όπως η μόλυνση του αέρα και του υδροφόρου ορίζοντα (Science of the Total Environment).

«Το αέριο είναι μια κλιματική καταστροφή»

Τα επιστημονικά δεδομένα για το αέριο έχουν οδηγήσει τη διεθνή δημοσιογραφία σε ρεπορτάζ που μιλούν για τη μεγάλη διαρροή μεθανίου από τη βιομηχανία αερίου (The Conversation), για το πώς το αέριο είναι «πολύ πιο βρώμικη πηγή ενέργειας από ό,τι νομίζαμε» (National Geographic), για το πώς «επιστήμονες λένε ότι το φυσικό αέριο δεν θα αποτρέψει την κλιματική καταστροφή» (Reuters), για το πώς «το φυσικό αέριο είναι μια κλιματική καταστροφή» (Vox).

Το «φιλικό αέριο» της ελληνικής βιομηχανίας

Τίποτα από τα παραπάνω δεν αναφέρεται στις ιστοσελίδες της ελληνικής βιομηχανίας αερίου και των παρόχων ηλεκτρικής ενέργειας. Αντίθετα, οι μεγαλύτεροι όμιλοι της χώρας διαφημίζουν το αέριο ως ένα καύσιμο φιλικό προς το περιβάλλον, χωρίς την παραμικρή αναφορά στις καταστροφικές συνέπειες που έχει στο κλίμα. Συγκεκριμένα:

• Η Motor Oil (Όμιλος Βαρδινογιάννη) παρουσιάζει το αέριο ως ένα «καθαρό και φιλικό προς το περιβάλλον» καύσιμο.

• Η NRG, πάροχος ηλεκτρικής ενέργειας και αερίου της Motor Oil, αναφέρει στα χαρακτηριστικά πακέτου παροχής ρεύματος και αερίου ότι είναι «φιλικό στο περιβάλλον». 

• Η Elpedison (Όμιλος ΕΛΠΕ, συμφερόντων Λάτση) παρουσιάζει το αέριο ως «καύσιμο ιδιαίτερα φιλικό προς το περιβάλλον», χωρίς να αναφέρει ότι το μεθάνιο είναι από τα πιο επιβλαβή αέρια του θερμοκηπίου. Μάλιστα, διαφημίζει ότι «έχει επιλέξει να παράγει ενέργεια αποκλειστικά και μόνο με τη χρήση φυσικού αερίου».

• H Protergia (Όμιλος Μυτιληναίου) γράφει ότι το αέριο «είναι φιλικό προς το περιβάλλον».

• Ο Ήρων (ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ, συμφερόντων Περιστέρη-Μαρινάκη) λέει ότι το αέριο είναι «πολύ καθαρό», χωρίς καμία αναφορά στο αρνητικό αποτύπωμα του μεθανίου και του διοξειδίου του άνθρακα.

• Η ΔΕΗ διαφημίζει ότι ένα από τα οφέλη του αερίου είναι η «προστασία του περιβάλλοντος».

• H Volton λέει ότι το αέριο «θεωρείται φιλικό προς το περιβάλλον, διότι παράγει λιγότερο διοξείδιο του άνθρακα σε σχέση με άλλα καύσιμα», χωρίς καμία αναφορά στο μεθάνιο ως το πιο ισχυρό αέριο του θερμοκηπίου. Την ίδια ώρα, η Watt + Volt διαφημίζει την «ανακάλυψη κοιτασμάτων σχιστολιθικού αερίου στις ΗΠΑ», χωρίς να μιλάει για τις επιπτώσεις του fracking.

Αποσπάσματα από τις ιστοσελίδες των εταιρειών Volton (πάνω) και Watt + Volt (κάτω)

• Η Gastrade (συμφερόντων Κοπελούζου), παρουσιάζει το αέριο ως «φιλικό προς το περιβάλλον» και διαφημίζει τον σχεδιαζόμενο σταθμό αερίου στην Αλεξανδρούπολη ως «φιλικό και αβλαβές προς τον άνθρωπο και το περιβάλλον».

Η επιλογή της βιομηχανίας να παρουσιάζει το αέριο ως ένα καύσιμο φιλικό προς το περιβάλλον συνδέεται με το ότι αποτελεί βασικό πυλώνα στα ενεργειακά σχέδια των μεγαλύτερων ενεργειακών ομίλων της χώρας (ζήτημα που ξεπερνά το θέμα του ρεπορτάζ και θα δούμε σε ξεχωριστό αφιέρωμα). Ωστόσο, με φόντο την ανάγκη αντιμετώπισης της κλιματικής κρίσης και εγκατάλειψης των ορυκτών καυσίμων μετά τη Συμφωνία των Παρισίων, η επένδυση στο αέριο είναι σήμερα μια αντιπεριβαλλοντική επιλογή.